คาโมมายล์ ดีต่อสุขภาพอย่างไร

คาโมมายล์ Chamomilla มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Chamaemelum nobile (L.) All. อยู่ในวงศ์ Asteraceae เป็นไม้ดอกในวงศ์เดียวกับดอกดาวเรือง ดาวกระจาย และเป็นดอกไม้ที่มีถิ่นกำเนิดในยุโรป และเป็นสมุนไพรที่ถูกนำมาใช้ตั้งแต่ยุคกรีก โรมันโบราณมานับพันปี

คาโมมายล์ ดีต่อสุขภาพอย่างไรสรรพคุณและประโยชน์มากมายในดอกคาโมมายล์ที่ขอกล่าวถึง มีดังนี้

1. มีฤทธิ์ช่วยคลายกังวล และผ่อนคลายความเครียด เนื่องจากมีสาร คามาซูเลน (Chamazulene)

และอะพิจีนิน ช่วยสร้างความสงบให้กับจิตใจ

2. ช่วยนอนหลับสนิท เพราะมีฤทธิ์ช่วยคลายกล้ามเนื้อและระบบประสาท

3. บรรเทาอาการปวดประจำเดือนในสตรี โดยช่วยคลายกล้ามเนื้อ และลดการบีบตัวของมดลูก

4. ช่วยแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ เนื่องจากมีสารที่ออกฤทธิ์คล้ายยาระงับประสาท ทำให้ลำไส้คลายตัว

5. ต้านการอักเสบและแก้ปวดได้ดี เพราะมีสารต้านอักเสบและแก้ปวดชนิด apigenin และ luteolin

6. มีคุณสมบัติเป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก

7. ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และทำให้ผิวพรรณดีขึ้น

ดอกคาโมมายล์สามารถนำมาชงดื่มเป็นชาคาโมมายล์ หรือใช้เป็นผงเครื่องเทศในอาหารได้ โดยมักนิยมนำเปลือกดอกและกลีบดอกมาใช้

สารสำคัญในดอกคาโมมายล์

ดอกคาโมมายล์เป็นพืชสมุนไพรที่มีสารออกฤทธิ์ทางยาหลายชนิด ซึ่งมีสารสำคัญที่พบในดอกคาโมมายล์ ได้แก่

ดอกคาโมมายล์ (Chamomile) เป็นดอกไม้ที่มีสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพหลายชนิด ซึ่งมีคุณสมบัติที่น่าสนใจ ดังนี้

สารกลุ่มฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) เช่น อาพิจีนิน (Apigenin) และลูเทโอลิน (Luteolin) มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและต้านการอักเสบ

สารกลุ่มเทอร์พีนอยด์ (Terpenoids) เช่น α-บิซาโบลอล (α-Bisabolol) และคามาซูเลน (Chamazulene) มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ลดการบวม และคลายกล้ามเนื้อ

สารกลุ่มคูมารินส์ (Coumarins) เช่น เฮอร์นิยาริน (Herniarin) มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและต้านการอักเสบ

น้ำมันหอมระเหย (Essential Oil) ประกอบด้วยสารหลักคือ α-บิซาโบลอลและคามาซูเลน มีฤทธิ์ผ่อนคลายและลดอาการปวดกล้ามเนื้อ

สารกลุ่มฟีนอลิก (Phenolic Compounds) เช่น แอพิจีนินและแอสทราไกลิน มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและต้านการอักเสบ

สารเหล่านี้ทำให้ดอกคาโมมายล์มีสรรพคุณในการบรรเทาอาการปวด ลดการอักเสบ คลายกล้ามเนื้อ ผ่อนคลายช่วยหลับสนิท ต้านเชื้อแบคทีเรีย และมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งมีการนำมาใช้ประโยชน์ทั้งในด้านการแพทย์แผนปัจจุบันและแผนโบราณมาช้านาน

ทั้งยังนิยมนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง ยารักษาโรค และผลิตภัณฑ์เสริมอาหารอีกด้วย

ข้อระวังจากดอกคาโมมายล์

ดอกคาโมมายล์เป็นดอกไม้ที่มีสรรพคุณทางยาหลากหลาย แต่ก็มีข้อควรระวังในการใช้ดังนี้

1. อาจก่อให้เกิดอาการแพ้ได้ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง หากรับประทานมากเกินไป

2. อาจมีผลต่อการทำงานของยาบางชนิด เช่น ยาลดความดัน ยาละลายลิ่มเลือด จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ร่วมกับยา

3. หากใช้เป็นยาระงับประจำเดือน ควรใช้ในปริมาณที่พอเหมาะและไม่ควรใช้เป็นระยะเวลานาน เพราะอาจมีผลกระทบต่อรังไข่

4. สตรีมีครรภ์และให้นมบุตรไม่ควรรับประทานดอกคาโมมายล์ เนื่องจากอาจส่งผลต่อทารกได้

5. ผู้ที่มีภาวะเลือดจาง ควรระวังการใช้ เนื่องจากคาโมมายล์มีฤทธิ์เป็นสารต้านการจับกลุ่มของเกล็ดเลือด

6. ควรหลีกเลี่ยงการใช้ดอกคาโมมายล์ร่วมกับสมุนไพรเสริมฤทธิ์ชนิดอื่นๆ เพื่อป้องกันผลข้างเคียง

โดยสรุปแม้คาโมมายล์จะมีสรรพคุณมากมาย แต่การใช้อย่างระมัดระวังและปรึกษาแพทย์ก็เป็นสิ่งจำเป็นเพื่อความปลอดภัย

ข้อมูลอ้างอิง

1. Bone K, Mills S. Principles and Practice of Phytotherapy : Modern Herbal Medicine. 2nd Ed. Edinburgh: Churchill Livingstone Elsevier, 2013.
2. บทความวิชาการ "Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future" โดย Srivastava et al. แหล่งที่มา: Journal of Pharmacognosy Reviews ปีที่ 3 ฉบับที่ 11 หน้า 1-14 ปี 2011
3. หนังสือ "Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects" บรรณาธิการ Benzie และ Wachtel-Galor จาก CRC Press, Taylor & Francis Group ปี 2011 บทที่ 11 เรื่อง "Chamomile" โดย Srivastava และ Gupta
4. บทความวิจัย "α-Bisabolol Fenchone Co-Crystals Inclusion as Potential Comedolytic Agents" โดย Mahdi et al. แหล่งที่มา: Crystal Growth & Design ปีที่ 12 หน้า 3846–3851 ปี 2012
5. ทบทวนวรรณกรรม "Medicinal Plants with Promising Antioxidant and Antibacterial Properties" โดย Manayi et al. แหล่งที่มา: Iranian Journal of Pharmaceutical Research ปีที่ 17 ฉบับที่ 4 หน้า 1397-1406 ปี 2018
6. สุรพจน์ วงศ์ใหญ๋.  “คาโมมายล์พืชสมุนไพรเพื่อสุขภาพ”.  อาหาร.  ปีที่ 43, ฉบับที่ 3, (กรกฎาคม-กันยายน) 2556, หน้า 34.

Admin: eMag